Aktualności

Zarówno Program Strategiczny UE na lata 2024 – 2029 jak i Raport z Działań Naukowych, Badawczych oraz Innowacyjnych (SRIP) Komisji Europejskiej 2024 wskazują konieczność zwiększenia synergii na polu badań cywilnych i wojskowych. Celem tych działań jest uwzględnienie w pracach badawczych technologii podwójnego zastosowania.

Inwestycje UE w obronę stale rosły w ciągu ostatnich pięciu lat, ale większość wydatków przeznaczana jest na sprzęt. Tymczasem wydatki na badania podstawowe i stosowane oraz walidację technologii pozostają w tyle. Ze sprawozdania SRIP wynika, że ​​aby odwrócić sytuację, UE powinna wykorzystać niewykorzystany potencjał technologii podwójnego zastosowania. Jednak decydenci i społeczność badaczy nie osiągnęli jeszcze porozumienia co do akceptowalnego sposobu osiągnięcia tego celu.

Biała księga Komisji wydana na początku tego roku, określająca trzy możliwe podejścia do technologii podwójnego zastosowania w kolejnym ramowym programie badawczym (10. PR) wzbudziła obawy wśród badaczy, którzy wolą zachować 10.PR wyłącznie o charakterze cywilnym lub chcą dalszej debaty i jasności w tym zakresie.

Rozdźwięk między ambicjami Komisji Europejskiej i państw członkowskich, takich jak Polska, które chcą wzmożonych badań nad produktami podwójnego zastosowania, a zastrzeżeniami badaczy wydaje się pogłębiać.

Ale zdarza się również, że różnica między zastosowaniami cywilnymi i wojskowymi coraz bardziej się zaciera. Sprawozdanie SRIP wskazuje na poważną zmianę w dynamice innowacji w dziedzinie obronności, w wyniku której bardziej przełomowe technologie powstają w sektorze prywatnym, a nie w przemyśle obronnym. Ten trend, w ramach którego technologie początkowo stosowane w warunkach cywilnych są szybko przekładane na zwiększenie efektywności wojskowej, zapoczątkowuje nową erę w obronności.

Krajobraz finansowania UE wyraźnie kontrastuje z tą zmianą. W ramach programu „Horyzont Europa” i jego poprzedników skupiono się wyłącznie na badaniach do celów cywilnych. Tymczasem Europejski Fundusz Obronny został początkowo utworzony wyłącznie w celu wspierania badań związanych z obronnością, chociaż Komisja ma nadzieję, że koordynacja między programami mogłaby w przyszłości promować technologię podwójnego zastosowania.

W raporcie SRIP wskazano, że dywersyfikacja 10. PR poza zastosowania wyłącznie cywilne mogłaby zwiększyć synergię między badaniami cywilnymi i obronnymi, wskazując na projekty finansowane w ramach programu „Horyzont 2020”, które okazują się mieć potencjał podwójnego zastosowania. Są to obszary takie jak sztuczna inteligencja, technologia kwantowa, biotechnologia, technologie informacyjne i robotyka.

Jednak wiele innych dziedzin również mogłoby mieć znaczenie, biorąc pod uwagę, że jedynie 60% badań nad potencjalnymi zastosowaniami podwójnego zastosowania zostało sfinansowanych w ramach specjalnej sekcji dotyczącej bezpieczeństwa cywilnego programu „Horyzont 2020”. Oznacza to, że potencjalne projekty dotyczące podwójnego zastosowania są rozproszone w całym programie.

Źródło: https://sciencebusiness.net/news/eu-takes-aim-dual-use-divide